- پرده سر
روستایی از خرم آباد شهرستان تنکابن
معنی پرده سر - جستجوی لغت در جدول جو
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
سراپرده، خیمه، چادر، برای مثال بر در پرده سرای خسرو پیروزبخت / از پی داغ آتشی افروخته خورشیدوار (فرخی - ۱۷۶)
سراسر، سرتاسر، همه، همگی، برای مثال عالم همه سربه سر خراب است و یباب / در جای خراب هم خراب اولی تر (حافظ - ۱۱۰۰) ، برابر
سربه سر شدن: کنایه از برابر شدن، مساوی شدن
سربه سر شدن: کنایه از برابر شدن، مساوی شدن
پیر، سال خورده، سپیدموی، برای مثال پدر پیره سر بود و برنا دلیر / ببسته میان را به کردار شیر (فردوسی۲ - ۷۲۶)
نغمه سرای، نغمه خوان، برای مثال مرغ زیرک نشود در چمنش پرده سرای / هر بهاری که ز دنباله خزانی دارد (حافظ - ۲۵۸ حاشیه)
کسی که در قدیم در دربار پادشاهان و بزرگان مراقب بار یافتن اشخاص بوده، حاجب، دربان، برای مثال آن را که عقل و همت و تدبیر و رای نیست / خوش گفت پرده دار که کس در سرای نیست (سعدی - ۱۶۵)
کسی که راز دیگری را فاش کند و او را رسوا و بی آبرو سازد، برای مثال اشک من گر ز غمت سرخ برآمد چه عجب / خجل از کردۀ خود پرده دری نیست که نیست (حافظ - ۱۶۴) ، بی شرم، گستاخ
(دِ سَ)
لغت نامه دهخدا
ده کوچکی است از دهستان نازیل بخش خاش شهرستان زاهدان. در 66هزارگزی شمال باختری خاش و هزارگزی شوسۀ زاهدان به خاش واقع است. 45 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8)
(بَدِ)
لغت نامه دهخدا
رودی در آذربایجان غربی از واردات غربی دریاچۀ ارومیه. و آن از خاک ترکیه سرچشمه گرفته، ناحیۀ کوهستانی دشت از شهرستان ارومیه را مشروب کرده پس از عبور از شهر ارومیه در جنوب دماغۀ حصار بدریاچۀ ارومیه میریزد. نامهای دیگرش ارمیه چای، ارومیه چای و شهری چای است. (دایره المعارف فارسی) ، زمینی که نه بسیار سخت و نه بسیار نرم باشد. (منتهی الارب) (آنندراج) ، پالان خر. (غیاث اللغات از شروح نصاب). گلیم سطبری که در زیر پالان بر پشت ستور نهند. (از اقرب الموارد). و رجوع به بردعه شود
(بَ دِ سَ رِ)
لغت نامه دهخدا
نام یکی از دهستانهای بخش اشترینان شهرستان بروجرد این دهستان در شمال باختری بخش واقع و محدود است از شمال به ملایر، از جنوب بدهستان قلعه حاتم و از خاور به جاده اتومبیل رو بروجرد به ملایر از باختر به دهستان جعفرآباد. از 23 آبادی تشکیل گردیده و جمعیت آن در حدود 11200 نفر و قراء مهم آن عبارتند از: توده زن، جعفرآباد، چهار بزه، یوسفعلی، قائیدطاهر، کفشگران، گلچهران، تل میان و نائی. شغل اهالی زراعت و گله داری و راه مالرو دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6)
(اَ ءَ)
لغت نامه دهخدا
هتّاک. هاتک. هاتک استار. مذیاع. منّدد. مقابل پرده دار. پرده پوش:
حق بود پرده پوش من از فضل و من به جهل
در پیش خلق پرده در خویش خیرخیر.
سوزنی.
بپای پردگیان را بغرچگان مگذار
که پرده دار نباشد که پرده در نبود.
سوزنی.
پرده در است آنکه در این عالم است
راز ترا هم دل تو محرم است
چون دل تو بند ندارد بر آن
بند چه جوئی ز دل دیگران.
نظامی.
توبینا و ما خائف از یکدگر
که تو پرده پوشی و ما پرده در.
سعدی.
اشک غماز من ار سرخ برآید چه عجب
خجل از کردۀ خود پرده دری نیست که نیست.
حافظ.
تا توانی پردۀ کس را مدر
تا ندرّد پرده ات را پرده در.
(از امثال و حکم)
حق بود پرده پوش من از فضل و من به جهل
در پیش خلق پرده در خویش خیرخیر.
سوزنی.
بپای پردگیان را بغرچگان مگذار
که پرده دار نباشد که پرده در نبود.
سوزنی.
پرده در است آنکه در این عالم است
راز ترا هم دل تو محرم است
چون دل تو بند ندارد بر آن
بند چه جوئی ز دل دیگران.
نظامی.
توبینا و ما خائف از یکدگر
که تو پرده پوشی و ما پرده در.
سعدی.
اشک غماز من ار سرخ برآید چه عجب
خجل از کردۀ خود پرده دری نیست که نیست.
حافظ.
تا توانی پردۀ کس را مدر
تا ندرّد پرده ات را پرده در.
(از امثال و حکم)
(اَ دَ گَ)
لغت نامه دهخدا
خواجه علی ارده گر، اصفهانی یکی از مهندسان خراسان بعهد سلطان ابوسعید تیموری که بقوت ذهن و دقت طبع، امور عجیبه ظاهر میکرد. وی در یک شیشه سی ودو جماعت محترفۀ صنعت پیشه را که در کار خانه آفرینش موجود بودند، بحیز ظهور آورد چنانکه سی ودو دکان و کارخانه گشوده هر پیشه وری به مهمی که مخصوص او بود، مشغولی میکرد و بعضی از آن صور که در صنعت بحرکت احتیاج داشتند مثل خیاط و نداف و نجار و حداد بهیئتی جنبش ایشان را مرقوم قلم تصویرگردانیده بود که در آینۀ خیال صورتی از آن زیباتر نمی نمود. سلطان سعید چون آن تعبیۀ غریبه را مشاهده فرمود، بغایت متعجب گشته درباره آن نادرۀ دوران اصناف تحسین و احسان بتقدیم رسانید. (حبط ج 2 ص 234)
(پَ دَ / دِ سَ)
لغت نامه دهخدا
سراپرده و آن خانه موقت از خیمه و چادر باشد:
چو پرموده آمد به پرده سرای
همی زد بهرگونه از جنگ رای.
فردوسی.
برفتند با شادمانی ز جای
نهادند سر سوی پرده سرای.
فردوسی.
بیامد بنزدیک پرده سرای
به پرده درون بود خاور خدای
یکی خیمۀ پرنیان ساخته
ستاره زده جای پرداخته.
فردوسی.
ز کرسی و خرگاه و پرده سرای
همان خیمه و آخور و چارپای
شتر بود پیش اندرون پنجصد
همه کرده آن رسم را نامزد.
فردوسی.
برفتند هر دوگرازان ز جای
نهادند سر سوی پرده سرای
چو از خیمه ایرج به ره بنگرید
پر از مهر دل پیش ایشان دوید.
فردوسی.
دو دل پر زکینه (سلم وتور) یکی دل بجای (ایرج)
برفتند هر سه به پرده سرای.
فردوسی.
سلیح است و خرگاه و پرده سرای
فزون زانکه اندیشه آرد بجای.
فردوسی.
چو بهمن بیامد به پرده سرای
همی بود پیش پدر بر بپای.
فردوسی.
وز آنجایگه شد به پرده سرای
عرض پیش اورفت با کدخدای.
فردوسی.
ز می مست قیصر به پرده سرای
ز لشکر نبود اندر آن مرز جای.
فردوسی.
چو آمد بنزدیک پرده سرای
خرامید نزد یکی رهنمای.
فردوسی.
از ایرانیان آن که بد پاک رای
بیامد به دهلیز پرده سرای.
فردوسی.
چو اسکندر آمد به پرده سرای
برفتند گردان رومی ز جای.
فردوسی.
خروشیدن زنگ و هندی درای
برآمد ز دهلیز پرده سرای.
فردوسی.
بفرمود تاکوس رویین و نای
برآمد ز دهلیز پرده سرای.
فردوسی.
ز کرسی و خرگاه و پرده سرای
همان خیمه و آخر چارپای.
فردوسی.
همه دشت خرگاه و پرده سرای
ز دیبای چین است کرده بپای.
فردوسی.
هم آنگه ز دهلیز پرده سرای
برآمد خروشیدن کرّ نای.
فردوسی.
چنین گفت کین را به پرده سرای
ببند و بکشتن مکن هیچ رای.
فردوسی.
ندیدند زنده کسی را بجای
زمین پر ز خرگاه و پرده سرای.
فردوسی.
وز آن پس بیامد به پرده سرای
ز هرگونه انداخت با شاه رای.
فردوسی.
بفرمود تا بند بر دست و پای
برد همچنانش به پرده سرای.
فردوسی.
بزین بود در پیش پرده سرای
یکی اسب برگستوان ور بپای.
فردوسی.
نه تاج و نه تخت و نه پرده سرای
نه اسب و نه مردان جنگی بپای.
فردوسی.
گرازان بیامد به پرده سرای
دلی پر زدرد و سری پر ز رای.
فردوسی.
بیامد ببالای پرده سرای
به پرده درون بود خاور خدای.
فردوسی.
همان نالۀ کوس با کرّ نای
برآمد ز دهلیز پرده سرای.
فردوسی.
خروشی برآمد ز پرده سرای
که آمد ز ره زال فرخنده رای.
فردوسی.
بفرمود تا زنگ وهندی درای
زدند و گشادند پرده سرای.
فردوسی.
وز آن جایگه شد به پرده سرای
بیامد بنزدیک او رهنمای.
فردوسی.
وز آن پس دمان شد به پرده سرای
به نیزه برآورد بالا ز جای.
فردوسی.
بپرسید کان سرخ پرده سرای
سواران بسی گردش اندر بپای.
فردوسی.
همی باش در پیش پرده سرای
چو خورشید تابان برآید ز جای.
فردوسی.
بپرسید از آن سرخ پرده سرای
درفشی درخشان به پیشش بپای.
فردوسی.
ز بیرون دهلیز پرده سرای
فراوان درفش بزرگان بپای.
فردوسی.
جهان پر ز خرگاه و پرده سرای
ز خیمه نبد بر زمین هیچ جای.
فردوسی.
برآمد خروشیدن کرّ نای
بهامون کشیدندپرده سرای.
فردوسی.
به پرده سرای آتش اندر زدند
همه لشکرش خاک بر سر زدند.
فردوسی.
به شبگیر آواز شیپور و نای
برآمدز دهلیز پرده سرای.
فردوسی.
برفتند و بستند پرده سرای
سوم پور گودرز بگزید جای.
فردوسی.
کشیدند بر دشت پرده سرای
بهر سوی دژ پهلوانی بپای.
فردوسی.
همه خیمه بینیم و پرده سرای
ز دشمن سواری نمانده بجای.
فردوسی.
چنان کرد رستم که خسرو بگفت
ببردند پرده سرای از نهفت.
فردوسی.
برفتند گردان فرخنده رای
بر او کشیدند پرده سرای.
فردوسی.
چو خسرو بیامد به پرده سرای
ز بیگانه مردم بپرداخت جای.
فردوسی.
بگفتند و آواز شیپور ونای
برآمد بگردون ز پرده سرای.
فردوسی.
فرامرز را گفت بردار پای
مر او را ببر تا به پرده سرای.
فردوسی.
سپهبد بیامد ز پرده سرای
درفشی درخشان بسر بر بپای.
فردوسی.
بزرگی و شرف و دولت و سعادت و ملک
همی درفشد از این فر خجسته پرده سرای.
فرخی.
که با من بیائی ز پرده سرای
بنزد بهو باشیم رهنمای.
اسدی.
تهی دید گرشاسپ پرده سرای
نگهبان نه از گرداو کس بجای.
اسدی.
سپاه بهو رزم را کرد رای
کشیدند صف پیش پرده سرای.
اسدی.
پیاده به دهلیز پرده سرای
بیامد یکی چتر بر سر بپای.
اسدی.
کمترین پرده سرای کاخ و ایوان تو باد
این مشبک خیمۀ سنجاب رنگ بی طناب.
سوزنی.
، لشکرگاه ؟:
شدند از دورویه سپه باز جای
طلایه بیامد ز پرده سرای
برافروختند آتش ازهر دو روی
جهان شد ز لشکر پر از گفتگوی.
فردوسی.
برآمد خروشیدن کرّ نای
هم آواز کوس از دوپرده سرای.
فردوسی.
به پرده سرای آمدش با سپاه
ابا شادی و کام کاوس شاه.
فردوسی.
، حرم. حرم سرا. اندرون خانه. شبستان. پرده سرا:
سیاوش به پیش پدر شد بگفت
که دیدیم پرده سرای و نهفت
همه نیکوئی در جهان بهر تست
ز یزدان بهانه نبایدت جست.
فردوسی.
بیاورد او را به پرده سرای
نهفته یکی ماه را ساخت جای.
فردوسی.
،
{{نام مرکّب}} نغمه سرای. مطرب. نغمه خوان:
مرغ زیرک نشود در چمنش پرده سرای
هر بهاری که بدنبال خزانی دارد.
حافظ
چو پرموده آمد به پرده سرای
همی زد بهرگونه از جنگ رای.
فردوسی.
برفتند با شادمانی ز جای
نهادند سر سوی پرده سرای.
فردوسی.
بیامد بنزدیک پرده سرای
به پرده درون بود خاور خدای
یکی خیمۀ پرنیان ساخته
ستاره زده جای پرداخته.
فردوسی.
ز کرسی و خرگاه و پرده سرای
همان خیمه و آخور و چارپای
شتر بود پیش اندرون پنجصد
همه کرده آن رسم را نامزد.
فردوسی.
برفتند هر دوگرازان ز جای
نهادند سر سوی پرده سرای
چو از خیمه ایرج به ره بنگرید
پر از مهر دل پیش ایشان دوید.
فردوسی.
دو دل پر زکینه (سلم وتور) یکی دل بجای (ایرج)
برفتند هر سه به پرده سرای.
فردوسی.
سلیح است و خرگاه و پرده سرای
فزون زانکه اندیشه آرد بجای.
فردوسی.
چو بهمن بیامد به پرده سرای
همی بود پیش پدر بر بپای.
فردوسی.
وز آنجایگه شد به پرده سرای
عرض پیش اورفت با کدخدای.
فردوسی.
ز می مست قیصر به پرده سرای
ز لشکر نبود اندر آن مرز جای.
فردوسی.
چو آمد بنزدیک پرده سرای
خرامید نزد یکی رهنمای.
فردوسی.
از ایرانیان آن که بد پاک رای
بیامد به دهلیز پرده سرای.
فردوسی.
چو اسکندر آمد به پرده سرای
برفتند گردان رومی ز جای.
فردوسی.
خروشیدن زنگ و هندی درای
برآمد ز دهلیز پرده سرای.
فردوسی.
بفرمود تاکوس رویین و نای
برآمد ز دهلیز پرده سرای.
فردوسی.
ز کرسی و خرگاه و پرده سرای
همان خیمه و آخر چارپای.
فردوسی.
همه دشت خرگاه و پرده سرای
ز دیبای چین است کرده بپای.
فردوسی.
هم آنگه ز دهلیز پرده سرای
برآمد خروشیدن کرّ نای.
فردوسی.
چنین گفت کین را به پرده سرای
ببند و بکشتن مکن هیچ رای.
فردوسی.
ندیدند زنده کسی را بجای
زمین پر ز خرگاه و پرده سرای.
فردوسی.
وز آن پس بیامد به پرده سرای
ز هرگونه انداخت با شاه رای.
فردوسی.
بفرمود تا بند بر دست و پای
برد همچنانش به پرده سرای.
فردوسی.
بزین بود در پیش پرده سرای
یکی اسب برگستوان ور بپای.
فردوسی.
نه تاج و نه تخت و نه پرده سرای
نه اسب و نه مردان جنگی بپای.
فردوسی.
گرازان بیامد به پرده سرای
دلی پر زدرد و سری پر ز رای.
فردوسی.
بیامد ببالای پرده سرای
به پرده درون بود خاور خدای.
فردوسی.
همان نالۀ کوس با کرّ نای
برآمد ز دهلیز پرده سرای.
فردوسی.
خروشی برآمد ز پرده سرای
که آمد ز ره زال فرخنده رای.
فردوسی.
بفرمود تا زنگ وهندی درای
زدند و گشادند پرده سرای.
فردوسی.
وز آن جایگه شد به پرده سرای
بیامد بنزدیک او رهنمای.
فردوسی.
وز آن پس دمان شد به پرده سرای
به نیزه برآورد بالا ز جای.
فردوسی.
بپرسید کان سرخ پرده سرای
سواران بسی گردش اندر بپای.
فردوسی.
همی باش در پیش پرده سرای
چو خورشید تابان برآید ز جای.
فردوسی.
بپرسید از آن سرخ پرده سرای
درفشی درخشان به پیشش بپای.
فردوسی.
ز بیرون دهلیز پرده سرای
فراوان درفش بزرگان بپای.
فردوسی.
جهان پر ز خرگاه و پرده سرای
ز خیمه نبد بر زمین هیچ جای.
فردوسی.
برآمد خروشیدن کرّ نای
بهامون کشیدندپرده سرای.
فردوسی.
به پرده سرای آتش اندر زدند
همه لشکرش خاک بر سر زدند.
فردوسی.
به شبگیر آواز شیپور و نای
برآمدز دهلیز پرده سرای.
فردوسی.
برفتند و بستند پرده سرای
سوم پور گودرز بگزید جای.
فردوسی.
کشیدند بر دشت پرده سرای
بهر سوی دژ پهلوانی بپای.
فردوسی.
همه خیمه بینیم و پرده سرای
ز دشمن سواری نمانده بجای.
فردوسی.
چنان کرد رستم که خسرو بگفت
ببردند پرده سرای از نهفت.
فردوسی.
برفتند گردان فرخنده رای
بر او کشیدند پرده سرای.
فردوسی.
چو خسرو بیامد به پرده سرای
ز بیگانه مردم بپرداخت جای.
فردوسی.
بگفتند و آواز شیپور ونای
برآمد بگردون ز پرده سرای.
فردوسی.
فرامرز را گفت بردار پای
مر او را ببر تا به پرده سرای.
فردوسی.
سپهبد بیامد ز پرده سرای
درفشی درخشان بسر بر بپای.
فردوسی.
بزرگی و شرف و دولت و سعادت و ملک
همی درفشد از این فر خجسته پرده سرای.
فرخی.
که با من بیائی ز پرده سرای
بنزد بهو باشیم رهنمای.
اسدی.
تهی دید گرشاسپ پرده سرای
نگهبان نه از گرداو کس بجای.
اسدی.
سپاه بهو رزم را کرد رای
کشیدند صف پیش پرده سرای.
اسدی.
پیاده به دهلیز پرده سرای
بیامد یکی چتر بر سر بپای.
اسدی.
کمترین پرده سرای کاخ و ایوان تو باد
این مشبک خیمۀ سنجاب رنگ بی طناب.
سوزنی.
، لشکرگاه ؟:
شدند از دورویه سپه باز جای
طلایه بیامد ز پرده سرای
برافروختند آتش ازهر دو روی
جهان شد ز لشکر پر از گفتگوی.
فردوسی.
برآمد خروشیدن کرّ نای
هم آواز کوس از دوپرده سرای.
فردوسی.
به پرده سرای آمدش با سپاه
ابا شادی و کام کاوس شاه.
فردوسی.
، حرم. حرم سرا. اندرون خانه. شبستان. پرده سرا:
سیاوش به پیش پدر شد بگفت
که دیدیم پرده سرای و نهفت
همه نیکوئی در جهان بهر تست
ز یزدان بهانه نبایدت جست.
فردوسی.
بیاورد او را به پرده سرای
نهفته یکی ماه را ساخت جای.
فردوسی.
،
{{نام مرکّب}} نغمه سرای. مطرب. نغمه خوان:
مرغ زیرک نشود در چمنش پرده سرای
هر بهاری که بدنبال خزانی دارد.
حافظ
(پَ دَ سَ)
لغت نامه دهخدا
پرده سرای. سراپرده. خانه موقت از خیمه و چادر:
بر در پرده سرای خسرو پیروزبخت
از پی داغ آتشی افروخته خورشیدوار.
فرخی.
، کنایه از آسمان:
ای هفت مدبر که برین پرده سرائید
تا چند چو رفتید دگر باره بیائید.
ناصرخسرو.
، حرم، مطرب. (غیاث اللغات بنقل بهار عجم). و در تتمۀ برهان قاطع (به کسر سین) سازنده. خواننده. مغنی:
مطرب گردون شها پرده سرای تو باد
تشت زر آفتاب فرش سرای تو باد.
سلمان.
و رجوع به پرده سرای شود
بر در پرده سرای خسرو پیروزبخت
از پی داغ آتشی افروخته خورشیدوار.
فرخی.
، کنایه از آسمان:
ای هفت مدبر که برین پرده سرائید
تا چند چو رفتید دگر باره بیائید.
ناصرخسرو.
، حرم، مطرب. (غیاث اللغات بنقل بهار عجم). و در تتمۀ برهان قاطع (به کسر سین) سازنده. خواننده. مغنی:
مطرب گردون شها پرده سرای تو باد
تشت زر آفتاب فرش سرای تو باد.
سلمان.
و رجوع به پرده سرای شود
خانه موقت از خیمه و چادر سرا پرده، اندرون خانه حرم حرمسرا پرده سرا شبستان، نغمه سرای نغمه خوان مطرب، آسمان
صاحب موی سفیددارای موی کافوری سالخورده: یکی پیر سر بود هیشوی نام جوانمرد و بیدار و بافر و کام. (شا. بخ 1452: 6)
پرده ایست از موسیقی قدیم: (افتد عطارد در وحل آتش در افتد در زحل زهره نماید زهره را تا پرده خرم زند) (مولوی)
خانه موقت از خیمه و چادر سرا پرده، اندرون خانه حرم حرمسرا پرده سرا شبستان، نغمه سرای نغمه خوان مطرب، آسمان
از توابع دهستان خرم آباد تنکابن
مکان کومه یا اتراق گاه شکارچیان پرنده یا ماهی گیران، آغل گوسفند و گاو، کومه ی نگهبانان شب زنده دار شالی زار، آغل گوسفند و گاو، کومه ی نگهبانان شب زنده دار شالی زار